Kontrola gniazd i obrączkowanie bocianów

Paweł T. Dolata, Południowowielkopolska Grupa Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków

www.pwg.otop.org.pl; www.bociany.ec.pl; mail: p.dolata@op.pl

Na przełomie czerwca i lipca 2008 roku zespół Południowowielkopolskiej Grupy Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (PwG OTOP) przeprowadził już piętnasty rok akcję kontroli gniazd bocianów białych w powiecie ostrowskim w celu sprawdzenia bezpieczeństwa młodych oraz ich obrączkowania i mierzenia. Akcja objęła też gniazda w Moszczance i Skrzebowej w gminie Raszków.

W Moszczance byliśmy z Tomaszem Żukiem z PwG OTOP 19 czerwca i zaobrączkowaliśmy trzy młode bociany (długości dziobów 88, 89 i 94 mm, masa 2,2; 2,1 i 2,8 kg) w gnieździe na słupie, postawionym specjalnie dla bocianów przez pana Henryka Stefańskiego przy jego posesji. Pan Henryk wraz z sąsiadami pomógł też w dźwiganiu i ustawianiu powiązanych drabin, bez których nie dostałbym się do gniazda. Za tę pomoc bardzo dziękuję.

W Skrzebowej gniazdo znajduje się na słupie energetycznym, więc nieodzowna była tu pomoc podnośnika koszowego na samochodzie Star, kierowanym przez Jerzego Jastrowicza. Wraz z Wojtkiem Szukalskim i Karoliną Zmyśloną z PwG OTOP zaobrączkowaliśmy dzięki temu 4 lipca cztery młode bociany (długości dziobów 122-131 mm, masa 2,7-3,2 kg). Wynajęcie podnośnika do wszystkich zajętych gniazd bocianich w gminie sfinansował Gminny Fundusz Ochrony Środowiska w Raszkowie, za co serdecznie dziękujemy. Pod gniazdem mieliśmy odwiedziny „na wysokim szczeblu” – akurat przejeżdżali burmistrz Jacek Bartczak i jego zastępca Piotr Rokicki, mogli więc przekonać się osobiście, jak wygląda akcja którą Urząd wsparł. Przy okazji zrobiliśmy i tu kilka pamiątkowych fotografii.

Wszystkie siedem młodych bocianów (w ubiegłym roku w obu tych gniazdach były tylko 3 młode, patrz notatka na tejże stronie z lipca 2007 r.) otrzymało nowo wprowadzane w Polsce specjalne obrączki Zakładu Ornitologii Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku, wyprodukowane w Niemczech. Pozwolą one rozpoznać te ptaki, jeśli jeszcze kiedyś trafią w ludzkie ręce (także zagranicą, gdyż krajowe centrale obrączkowania ptaków ściśle współpracują ze sobą) lub uda się odczytać napisy obrączek lunetą – nowy typ obrączek to bardzo ułatwia, bo są one zakładane powyżej stawu skokowego („kolana”) bociana. Warto dodać, że te 7 młodych stanowiło prawie 1/3 całości młodych bocianów w tym roku w całej gminie Raszków (22 młode). Świadczy to o dobrych warunkach żerowiskowych dla bocianów w dolinie Ołoboku w okolicy Skrzebowej i Moszczanki.

W obu gniazdach stwierdziłem niestety obecność sznurków plastikowych (w Skrzebowej cały kłąb), których usuwanie jest jednym z celów akcji PwG OTOP, gdyż znoszone przez dorosłe bociany do gniazd jako element ich wyściółki, grożą zaplątaniem się za nogi młodych bocianów, a przez to martwicą nóg i kalectwem lub śmiercią ptaków. Dlatego apelujemy do rolników o nie pozostawianie kawałków sznurków na polach, bo z tak prozaicznej przyczyny wiele tak lubianych bocianów i innych ptaków ginie w męczarniach!

Od gospodarzy obu gniazd (państwo Stefańscy, pani Ewa Przybylska) otrzymałem ważne informacje o dokładnych przylotach bocianów, za co dziękuję.

Zainteresowanych bocianami zapraszam wirtualnie do monitorowanego w ramach projektu PwG OTOP „Blisko bocianów” gniazda w Przygodzicach: www.bociany.ec.pl, gdzie cztery młode bociany ćwiczą przed niedługim wylotem z gniazda. Wiele interesujących informacji o bocianach białych i czarnych w Południowej Wielkopolsce można też znaleźć na stronie PwG OTOP: www.pwg.otop.org.pl.



Ekipa transportująca drabiny pod gniazdo w Moszczance. Fot. Paweł T. Dolata (PwG OTOP).



Młode bociany w Moszczance przed ważeniem przez autora notatki. Fot. Tomasz Żuk (PwG OTOP).



Obrączkowanie bocianów to okazja do porozmawiania o nich z mieszkańcami. Fot. Tomasz Żuk (PwG OTOP).



Młode bociany i bocianoluby po obrączkowaniu w Skrzebowej. Fot. Wojciech Szukalski (PwG OTOP).



Bociany wracają już do swego gniazda, żegna je najmłodsza ich miłośniczka ze Skrzebowej J. Fot. Paweł T. Dolata (PwG OTOP).



Od lewej: Paweł T. Dolata i burmistrz Jacek Bartczak z młodym bocianem ze Skrzebowej. Fot. Wojciech Szukalski (PwG OTOP).



Burmistrz Gminy i Miasta Raszków Jacek Bartczak z młodym bocianem ze Skrzebowej. Fot. Paweł T. Dolata (PwG OTOP).



Śmiertelne niebezpieczeństwo dla bocianów - kłąb sznurków plastikowych - już usunięty z gniazda w Skrzebowej. Fot. Paweł T. Dolata (PwG OTOP).



Paweł T. Dolata wyciąga sznurki plastikowe z gniazda w Moszczance. Fot. Tomasz Żuk (PwG OTOP).